Laparoskopi günümüzde teknolojik ve tıbbi gelişmeler sayesinde giderek daha çok kullanılan bir cerrahi yöntemdir. Laparoskopi yöntemiyle ameliyatlar daha az yara izi bırakacak biçimde ve çoğu zaman daha kısa zaman içinde yapılabilir. Bunun yanında hastaların laparoskopi sonrası iyileşme ve normal yaşama dönme süresi daha kısadır.
Laparoskopi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Laparoskopi tanı amaçlı veya cerrahi tedavi (operatif) amaçlı yapılabilir. Tanı amaçlı laparoskopi karın içindeki sağlık sorunlarının gözle görülüp, gerekirse biyopsi denilen örnek alınabilmesi amacıyla yapılır. Bu tip laparoskopi hastanın sorunu çözmek için ameliyat gerekmediği, daha çok kesin tanı konulması gerekli olan durumlarda yapılır. Laparoskopi cerrahi tedavi amaçlı yapılıyorsa daha çok sayıda ameliyat aleti hazırlanarak her duruma hazırlıklı olarak başlanır. Bu yöntem kullanılırken, karın içine birkaç yerden küçük boyutlardaki ışık kaynağı ve cerrahi müdahale için gereken araçlarla girilerek ameliyat gerçekleştirilir.
Laparoskopi yapılırken hastalarda genellikle genel anestezi tercih edilir. Bu ameliyat yapılmadan önce hastaya çoğunlukla başı aşağı düzeyde olmak kaydıyla ameliyat masasında uygun bir pozisyon verilir. Karın üzerinde sıklıkla göbek deliği içinde küçük bir kesi yapılır ve buradan karın içine karbondioksit (CO2) gazı verilerek uygun bir basınçta gaz ile doldurulur. Bundan sonra yine göbek deliğindeki kesiden ışık kaynağı, görüntü elde etme ve karın içindeki CO2 gazı basıncını ayarlama görevi gören bir cerrahi alet yerleştirilir. Ayrıca sıklıkla her iki kasıkta küçük kesiler yapılarak ameliyatın yapılması için gerekli olan diğer cerrahi aletler karın içine sokulur.
Laparoskopi sırasında doktorlar ve yardımcı ekip ameliyatın yapılma aşamalarını bir video monitör aracılığıyla izler. Ameliyat ekibi ameliyat sırasında görüntüyü çok sayıda monitör üzerinde yüksek çözünürlükte izleyebilir ve görüntü büyütüldüğü için çıplak gözle zor yapılabilen ameliyat tekniklerini uygulamak daha kolay olur.
Laparoskopi Hangi Hastalıklar İçin Yapılır?
Günümüzde kadın hastalıkları ile ilgili neredeyse bütün önemli ameliyatlar laparoskopi ile yapılabilir. Bunlar arasında dış gebelik (ektopik gebelik), yumurtalık kisti, endometriosis (çikolata kisti) gibi hastalıkların cerrahi tedavisi için laparoskopi artık en çok tercih edilen yöntemdir.
Kadınlarda rahimden myom alınması, rahmin bir parçasının veya tamamının alınması ameliyatları (histerektomi) giderek daha sıklıkla laparoskopi ile yapılmaktadır. Son zamanlarda kadınlardaki idrar kaçırması tedavisi için de laparoskopi ile cerrahi yöntemleri uygulanmaya başlandı.
Laparoskopi Riskli mi?
Son zamanlardaki teknolojik gelişmelerle birlikte laparoskopi teknikleri de gelişti. Bunlar gibi birçok nedenden dolayı laparoskopi giderek daha yetenekli ve yaygın bir cerrahi yöntem olmaya başladı. Laparoskopi ameliyatının riskleri çoğu zaman geçmişten beri yapılan geleneksel ameliyat yöntemleri ile aynıdır. Daha önceden var olan kalp ve özellikle akciğer hastalıkları, karın içinde geçirilmiş ameliyat olması veya ilaç alerjileri gibi bazı durumlar riskleri artırabilir.
Laparoskopi Sonrası İyileşme
Laparoskopi sonrasında anestezinin etkisinin geçmesiyle birlikte genel anestezi ilaçlarına bağlı olarak hastalarda baş dönmesi, bulantı ve kusma görülebilir. Nefes yoluna solunuma yardımcı bir tüp takıldığı için boğaz ağrısı görülebilir. Bu sorunlar ameliyat sonrasında hızla düzelecektir. Ameliyat sonrasında karın üzerinde cerrahi aletlerin giriş yerinde ağrı ve karında ameliyat yapılan tarafta ağrı olabilir, bunlar uygun ağrı kesicilerle azalacaktır.
Karın içinde kalan az miktardaki karbondioksit gazı nedeniyle zaman içinde azalan karın ağrısı ve omuz ağrısı görülebilir. Laparoskopi sonrasında iyileşme genel olarak diğer geleneksel ameliyatlara göre daha çabuk ve sorunsuz olacaktır. Hastalar genellikle beklediklerinden çok daha kısa süre içinde normal yaşantılarına dönecektir.