Adet sancısı veya adet ağrıları, (dismenore) kadınlarda genellikle adetin ilk gününde başlayan birlikte kasıklar, bel ve bacaklara vuran ağrılar yaratan bir durumdur.
Adet sancıları bazen kadınları yatağa düşürür, çalışmasını aksatır ve ilaç tedavisi gerektirebilir. Adet sancıları ile birlikte bulantı, kusma, ishal ve şiddetli baş ağrısı da görülebilir. Adet sancıları çoğu zaman adetin ilk gününde başlar ve zaman geçtikçe diğer günlerde giderek azalır. Adet sancıları erken yaşta adet görmeye başlayan, fazla adet gören, fazla kiloları olan, daha önce gebelik veya doğum yapmamış ve sigara alışkanlığı olan kadınlarda daha sık görülür.
Adet Sancısı Neden Olur?
Adet sancısının kesin nedeni bilinmemektedir fakat vücutta bulunan prostaglandin denilen maddenin rahimde kasılma yapması nedeniyle oluştuğu düşünülmektedir. Prostaglandinler ayrıca kusma, ishal ve baş ağrısı gibi diğer belirtilere neden olur. Adet sancılarının neden bazı kadınlarda daha şiddetli olduğu hakkında elimizde yeterli bilgi yoktur.
Bazı kadınlarda rahim ve yumurtalıklar ile ilgili diğer başka hastalıklar da adet sancısına neden olabilir. Örneğin endometriosis (çikolata kisti), rahimde büyüme (myoma veya adenomyosis), iltihap hastalıkları, yumurtalık kisti, rahmin şekil bozuklukları hatta spiral (rahim içi araç) bulunması adet sancıları yaratabilir.
Adet sancısı kendi başına çoğu zaman gebelik olmasını engellemez yani kısırlık yapmaz. Adet sancısı endometriosis (çikolata kisti) veya rahimdeki şekil bozukluklarına bağlı ise beraberinde kısırlık görülebilir. Çocuk sahibi olamayan kadınlarda özellikle yıllar içinde artan adet sancısı varsa endometriosis açısından dikkatli olmak gereklidir.
Adet Sancısı Nasıl Tedavi Olur?
Adet sancısı olan kadınlarda ilk olarak adet sancısı yaratan hastalıkların varlığı araştırılmalıdır. Örneğin yumurtalık kisti olan bir kadının bu durumu düzeltilirse adet sancısı kendiliğinden geçecektir. Bu tip durumlarda yani ikinci bir hastalığın olması halinde çoğu zaman histeroskopi veya laparoskopi gibi yöntemlerle kesin tanı ile tedavi yapılabilir.
Adet ağrısı olan kadınlarda çoğu zaman ikinci bir hastalığa rastlanmaz. Adet sancıları olan kadınlarda tedavi için basit ağrı kesiciler kullanmak çoğu zaman yeterli olacaktır. Adet sancısı olan kadınlarda tedavi amaçlı olarak doğum kontrol hapı kullanmak veya uygun durumlarda hormon içeren spiral (Mirena) taktırmak adet sancılarını azaltabilir.
Adet Sancısının Evde Tedavisi
Adet sancısı olduğu günlerde kahve ve sigara içmekten, alkol almaktan kaçınmak yararlı olacaktır. Yürümek, yüzmek ve bisiklet sürmek gibi basit sporlar adet sancısını azaltabilir. Adet sancısı olan durumlarda ılık duş almak, karın alt kısmına masaj yapılması ağrıları azaltmak için işe yarayabilir.